شرح
جمهوری آذربایجان یکی از کشورهای تازه استقلال یافته از شوروی سابق و بزرگترین کشور ناحیه قفقاز، در همسایگی ایران از جنوب، ارمنستان و ترکیه در غرب، گرجستان و روسیه در شمال است. این کشور ده میلیون نفری که دارای اکثریت مسلمان است، دیرزمانی جزئی از خاک ایران بوده و در منابع اسلامی از آن به «آران» نام برده میشد.
تنوع آب و هوایی مناطق مختلف آذربایجان و نیز ساحل دریای خزر در شرق، در کنار تمدنی چندین هزارساله موجب توجه بسیاری به این کشور گردید بطوریکه در پی تلاشهای دولت آذربایجان بیش از دو و نیم میلیون گردشگر در سال ۲۰۱۰ وارد این کشور گردید.
این کشور جزء چهار کشور شیعه مذهب دنیاست و اکثریت مردم آن را آذریها تشکیل میدهند اگرچه در منطقه قرهباغ اکثریت با ارامنه است.
تاریخچه جمهوری آذربایجان
کشفیات باستانشناسی، سکونت بشر در این منطقه را به ۱۲ هزارسال قبل برمیگرداند. در قرن نهم پیش از میلاد آریاییها و سپس مادها و هخامنشیان بر این منطقه حاکم شدند تا اینکه همچون سایر کشورهای منطقه توسط اسکندر کبیر فتح شد. امپراطوری روم از یک سمت و ایرانیان از سمتی دیگر به این منطقه چشم دوخته بودند و مدام بین آنها دست به دست میشد تا اینکه مسلمانان عرب در سال ۶۶۷ میلادی این منطقه را نیز فتح نمودند.
این کشور تا زمان حکومت قاجاریه در اختیار ایران و جزئی از خاک ایران محسوب میشد تا اینکه طی عهدنامه گلستان و ترکمنچای به تزارهای روس واگذار شد. در سال ۱۹۱۸ جمهوری دموکراتیک آذربایجان به عنوان اولین حکومت جمهوری در میان کشورهای اسلامی اعلام استقلال نمود اما بعد از دو سال تحت سلطه شوروی درآمد.
سرانجام پس از فروپاشی شوروی، این جمهوری در سال ۱۹۹۱ اعلام استقلال کرد.
طبیعت و جغرافیای جمهوری آذربایجان
جمهوری آذربایجان در جنوب قفقاز و منطقه اوراسیا و مابین اروپایی شرقی و آسیای غربی قرار دارد. این کشور به طور کلی سه ویژگی جغرافیایی فیزیکی خاص دارد که عبارتند از خط ساحلی آن با دریای خزر در شرق، سلسله کوههای قفقاز در شمال و فلات گسترده در بخش مرکزی کشور. کوهها ۴۰ درصد کشور را دربرگرفتهاند که مرتفعترین آنها کوه «بازاردوزو» با ارتفاعی حدوداً ۴۵۰۰ متری است.
از نظر آب و هوایی این کشور بسیار متنوع است بطوریکه ۹ گونه ناحیه آب و هوایی دارد که به ترتیب جلفا و اردوباد سردترین و گرم ترین مناطق این کشورند. دو رود ارس (آراز) و کورا بزرگترین رودخانههای این کشور هستند که هر دو نیز به دریای خزر میریزند.
عوارض گِلفشان، در پارک ملی قوبوستان، که نوعی برآمدگی گِل و لای به شکل چشمه هستند و نیز کوه یانارداغ (کوه سوزان) که از گازهای برآمده از دل کوه در حال سوختن است، از شگفتیهای طبیعی این کشور هستند که خیل عظیمی از گردشگران را به سمت خود جذب میکنند.
بهترین وقت سفر به جمهوری آذربایجان
با توجه به آب و هوای این کشور، بهترین زمان سفر فصول بهار و تابستان و نیز اوائل پاییز است.
شهرها و مناطق توریستی جمهوری آذربایجان
تنوع اقلیمی و آب و هوایی، فرهنگ و رسومات خاص و برگزاری جشنها و فستیوالهای موسیقی سنتی و کلاسیک، وجود شهرهایی باستانی چون گنجه که آثار تاریخی گرانبهایی در خود جای دادهاند و شهرهایی با جنگلها و کوهپایههای سرسبز و انبوه از پوشش گیاهی منحصر بفرد و غنی، سواحل دریای خزر و حمامهای نفتی منحصر بفرد و ... همه از عواملی هستند که سبب رشد هرساله ورود جهانگردان به این کشور میشوند.
شهرها و مناطق مهم و دیدنی جمهوری آذربایجان
- باکو: مرکز سیاسی، اقتصادی و فرهنگی آذربایجان که پایتخت این کشور نیز محسوب میشود و آب و هوایی مطلوب دارد. از سال ۱۸۷۱ در این منطقه نفت استخراج میشود.
- گنجه: قسمتی در شمال غربی این کشور که نام آن برگرفته از کلمه «گنج» فارسی بوده و دومین شهر بزرگ آذربایجان محسوب میشود. این منطقه توسط مغولها بطور کلی نابود شده بود و بعدها پس از بازسازی نقش پررنگی در ادبیات فارسی داشت. گنجه زادگاه شاعران بزرگی چون نظامی گنجوی و نیز بانو مهستی گنجوی بود.
- نخجوان: منطقهای فدرالی و جدا افتاده از خاک این کشور، که با ایران نیز مرز زمینی دارد.
- ناحیه شِکی: منطقه ای سرسبز در نزدیکی مرز گرجستان که شهرهای زیبایی دارد.
- تالیش (تالش): این قسمت که همنام بخشی در ایران نیز هست، شهرهایی چون آستارا، جلیل آباد و ماسالی را دربرگفته است.
- لنکران: شهری جنوبی نزدیک مرز ایران.
- مینگچویر(Mingachevir): شهری بناشده کنار سدی به همین نام که بر روی رود کورا ساخته شده است. این شهر را شهر چراغها نیز میگویند.
- نفتالان: شهری که به سبب چاههای نفت سنگین خود معروف شده است. این نفت برای صادرات مناسب نیست ولی به سبب مواد خاصی که دارد در درمان بیماریهای پسوریازیس، آرتروز و روماتیسم مفید است. بدین سبب استخرهای نفتی درمانی این منطقه بسیار مورد توجه گردشگران و مردم منطقه است.
- سومقاییت (Sumqayit): سومین شهر بزرگ آذربایجان که در کناره دریای خزر - شبه جزیره آبشوران- واقع بوده و فاصلهای ۳۱ کیلومتری از باکو دارد.
- خاچماز: بزرگترین مرکز توریستی آذربایجان که با داغستان روسیه هم مرز بوده و ساحلی خیرهکننده و جنگلهایی زیبا دارد.
مردم و فرهنگ جمهوری آذربایجان
بیشتر جمعیت این کشور مسلمان شیعه و ترک زبان هستند اگرچه زبانهای روسی و ارمنی و همینطور تالشی و تاتی نیز در قسمتهایی از آن به کار برده میشود.
با توجه به سابقه تاریخی این کشور که مدتها جزئی از ایران بود، نزدیکی فرهنگی بسیاری با مردم ایران مشاهده میشود. برگزاری جشنهایی مانند نوروز از این علائق مشترک دو ملت سرچشمه میگیرد. موسیقیهای محلی آذربایجانی همچون موسیقی مقام و کلاسیک نیز بسیار در میان مردم محبوب است اگرچه روز به روز فرهنگ غربی در حال رشد در این کشور است.
هرساله مسابقات و فستیوالهای موسیقی معتبری در این کشور برگزار میشود که بسیاری از گردشگران برای شرکت در این فستیوالها به این کشور سفر میکنند.
نظام سیاسی
بعد از فروپاشی شوروی و اعلام استقلال، نظام جمهوری ریاستی در این کشور حکمفرما شد که رئیس جمهور، فرمانده کلقوا بوده و مجلس نمایندگان نیز وظیفه قانونگذاری را بر عهده گرفت. این نظام کاملا سکولار است.
امروزه مهمترین مسئله سیاسی این کشور، مربوطه به منطقه تحت اشغال قرهباغ میباشد.
خدمات ارتباطی در جمهوری آذربایجان
سه شرکت عهدهدار تأمین ارتباطات مخابراتی این کشور هستند که کنسرسیوم آذرفون- وودافون اینترنت نسل سوم نیز ارائه میدهد. رومینگ شرکتهای ایرانسل و همراه اول نیز برقرار است.
تعطیلات رسمی در جمهوری آذربایجان
بیست و یک روز از سال به تعطیلات رسمی اختصاص یافته که مهمترینشان سال جدید میلادی (۱-۲ ژانویه)، روز زن (۸ مارس)، روز پیروزی (۹ می)، روز جمهوری (۲۸ می)، عید نوروز (۵ روز)، عید قربان (۲ روز) و عید فطر ( ۲ الی ۳ روز) میباشد.
شرح
انواع روادید آذربایجان و مدت صدور آنها
برای اتباع خارجی و افراد فاقد تابعیت که قصد سفر به جمهوری آذربایجان را دارند ۲ نوع ویزا صادر میشود. شرایط صدور هر یک از آنها از ویزاها به شرح ذیل است؛
ویزای عادی
مدت اعتبار این نوع ویزا برای یک بار ورود و خروج ۹۰ روز از تاریخ صدور است. چنانچه هدف اتباع خارجی و افراد فاقد تابعیت از سفر به جمهوری آذربایجان یکی از موارد زیر باشد، ویزا از نوع عادی برای آنان صادر خواهد شد:
- تجارت
- علمی و آموزشی
- اشتغال
- گردشگری
- فرهنگ و ورزش
- اهداف انساندوستانه
- دیدار با بستگان
- درمان
البته ویزای عادی صرف نظر از نوع آن به به دو صورت صادر میشود:
ویزای یکبار ورود: صاحبان این ویزا در طول مدت فوق تنها یک بار میتوانند به قلمرو جمهوری آذربایجان ورود و خروج داشته باشند.
ویزای کثیرالورود: مدت اعتبار این نوع ویزا از زمان صدور حداکثر تا ۲ سال است. صاحبان این ویزا میتوانند در طول مدت اعتبار آن به دفعات به قلمرو جمهوری آذربایجان ورود و خروج داشته باشند.
نکته: مدت اقامتی که در ویزا درج شده تنها در طول دوره اعتبار ویزا قابل استفاده است و چنانچه در این دوره استفادهای از آن نشود، ویزا از درجه اعتبار ساقط میشود. همچنین، این ویزا را میتوان به شکل لیبل (مراجعه حضوری به سفارت) یا آنلاین (آسان ویزا) دریافت کرد. برای افرادی که در چارچوب مأموریتهای رسمی دولتی به جمهوری آذربایجان سفر میکنند، ویزای ورود دیپلماتیک و یا خدمت صادر میشود.
ویزای ترانزیت یک/ دو بار ورود
این نوع ویزا برای اتباع خارجی صادر میشود که برای رسیدن به کشوری ثالث قصد عبور از اراضی جمهوری آذربایجان را دارند. مدت اعتبار ویزای ترانزیت از تاریخ صدور حداکثر تا ۳۰ روز و مدت مجاز اقامت در کشور حداکثر تا ۵ روز تعیین میشود. مدت اعتبار و اقامت ویزای ترانزیت با در نظر داشتن نوع وسیله نقلیه اعم از زمینی، هوایی، دریایی، ریلی و سایر وسایل نقلیه و مسیر مورد استفاده در عبور از کشور و زمان مورد نیاز برای طی آن مسیر تعیین خواهد شد.
ویزای آنلاین آذربایجان (آسان ویزا)
دولت آذربایجان ضمن صدور ویزای شهروندان خارجی در سفارتخانهها و کنسولگریهای خود در خاک کشورهای دیگر به صورت حضوری (لیبل)، از دهم ژانویه سال ۲۰۱۷ اقدام به صدور ویزای آنلاین از طریق سیستم آسان ویزا (ASAN Visa) کرده است. در این رابطه، جمهوری اسلامی ایران نیز در فهرست کشورهایی قرار دارد که به اتباع آنها ویزای الکترونیکی داده میشود. برای تهیه این ویزا کافی است تا ابتدا اسکن گذرنامه (دارای اعتبار حداقل شش ماهه) را تهیه کرده و به وبسایت آسان ویزا مراجعه و ثبتنام کنید. امکان پرداخت هزینه ویزا (۲۴ دلار) به صورت آنلاین میسر است. این ویزا در مدت یک تا سه روز کاری صادر میشود و تا مدت ۹۰ روز اعتبار دارد؛ البته دارندگان این ویزا مانند ویزای لیبل عادی نمیتوانند بیشتر از سی روز در خاک آذربایجان اقامت داشته باشند.
مدارک لازم برای اخذ ویزای آذربایجان
مطابق ماده ۳۶ قانون مهاجرت جمهوری آذربایجان، ارائه مدارک زیر برای دریافت روادید سفر الزامی است:
۱) فرم پرشده تقاضای ویزا، مطابق نمونه تنظیمی توسط نهادهای ذیربط دولتی
۲) اصل گذرنامه با حداقل شش ماه اعتبار یا مدرک عبور از مرز و کپی از صفحههای اصلی آنها (گذرنامه کلیه متقاضیان در هنگام ارائه درخواست باید دارای اعتبار حداقل ۶ ماهه باشد، زیرا در غیر این صورت تضمینی برای صدور روادید وجود ندارد).
۳) دو قطعه عکس ۴*۳ رنگی با زمینه سفید
۴) کپی گواهی بیمه پزشکی (در صورتی که طرف دعوتکننده انجام معالجات پزشکی را به عهده نگرفته باشد)
۵) فیش واریزی هزینه صدور ویزا
۶) فرم پرشده دعوت از اتباع خارجی و یا افراد فاقد تابعیت، مطابق نمونه تنظیمی توسط نهادهای ذیربط دولتی و یا کپی گواهی ثبت دولتی (برای سازمانهای غیردولتی)، و یا مدرکی که هدف از سفر را ثابت کند. (برای ویزاهای ترانزیت، گردشگری و سفرهای رسمی و انفرادی، نیازی به ارائه این مدارک وجود ندارد).
۷) صدور ویزا برای اتباع خارجی و یا افراد فاقد تابعیت که کمتر از ۱۸ سال سن داشته ولی با گذرنامه جداگانه و بدون همراهی والدین و یا نمایندگان قانونی آنها سفر میکنند، منوط به ارائه کپی گواهی تولد، همچنین کپی اجازه رسمی والدین و یا نمایندگان قانونی آنها و مدارک شناسایی است و کلیه این مدارک باید به تایید دفتر اسناد رسمی رسیده باشد.
هزینه صدور انواع ویزای آذربایجان
طبق اطلاعیه مندرج در وبسایت سفارت جمهوری آذربایجان، بهای ویزاهای آذربایجان با توجه به کشور محل اقامت و نیز مدت اقامت در خاک آذربایجان متغیر است. در حال حاضر، هزینه صدور ویزا توسط سفارت برای شهروندان ایرانی برای ویزاهای ترانزیت و یک بار ورود ۲۰ دلار و برای ویزاهای چند بار ورود ۳۵۰ دلار است.
سفارتخانه و کنسولگریهای آذربایجان در ایران
سفارت جمهوری آذربایجان
- تهران، پاسداران، خيابان نيستان سوم، كوچه راستوان، پلاک ۱۶، کدپستی: ۱۹۴۴۹۶۵۱۱۴
- تلفن: ۵-۲۲۵۵۹۵۵۳ (۰۲۱) / نمابر: ۲۲۵۵۸۱۸۳ (۰۲۱)
كنسولگری سفارت در تهران
- تهران، نیاوران، خیابان شهید پورابتهاج، خیابان خداوردی، کوچه سیزدهم غربی، نبش کوچه شیرافکن، پلاک ۵
- تلفن: ۲۲۲۹۱۱۴۴(۰۲۱) / آدرس پست الكترونيكي: az.embassy.tehran@gmail.com
- ساعت پذیرش برای اخذ ویزا: شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر
کنسولگری تبریز
- تبریز، بلوار ولیعصر، خیابان عارف، پلاک ۹ / تلفن: ۳۳۳۳۴۸۰۳ (۰۴۱)