باکو از آن شهرهاست که به سبب موقعیت جغرافیایی اش، مقصد جالبی برای هموطنان‌مان محسوب می شود. این شهر که پایتخت کشور دوست و همسایه آذربایجان است، از راه هوایی تنها ۲ ساعت و در راه زمینی و از مرز نزدیک ۸ ساعت با ما فاصله دارد. البته موقعیت جغرافیایی تنها انگیزه دهنده سفر برای گردشگران نیست و هزینه های مناسب این کشور، موقعیت ساحلی باکو و البته بافت اروپایی و سازه های مدرن این شهر نیز از جمله دلایلی است که مسافران ایرانی را به سوی باکو جذب می کند.
در این مقاله موضوع های مختلفی را بررسی می کنیم: از ابتدایی ترین اطلاعات عمومی شهر مانند زبان رسمی و زبان رایج گرفته تا شماره های ضروری و عبارات پرکاربرد مقصد در اختیار شما قرار می گیرند. البته این تمام ماجرا نیست و در ادامه تعطیلات رسمی، جشنواره ها، وضعیت آب و هوایی و راه های مختلف حمل و نقل شهری را به شما توضیح می دهیم. در انتها نیز می توانید اطلاعاتی تکمیلی درباره فرهنگ غذایی شهر باکو و تاریخچه کهن آن به دست آورید.
چرا باکو؟
- پایتخت و بزرگترین شهر جمهوری آذربایجان است.
- باکو مقصدی ساحلی و جذاب برای ایرانی هاست که دسترسی بسیار خوبی دارد.
- هزینه های سفر به این شهر مناسب و مقتصدانه است.
- مراکز خرید مدرن و جاذبه های جدید باکو بسیار دیدنی اند.
-
آشنایی با شهر باکو | پایتخت کشور آذربایجان
همان طور که می دانید، باکو پایتخت جمهوری آذربایجان است که در حاشیه دریای کاسپین قرار دارد. باکو نه تنها وسیع ترین شهر کشور آذربایجان، بلکه بزرگ ترین شهر منطقه قفقاز نیز بوده و امروزه به سبب ویژگی های مدرنش مانند بافت اروپایی و پیشرفت قابل توجهش، به قطب گردشگری این کشور نیز بدل شده است. این شهر همچنین مرکز علمی، فرهنگی و صنعتی جمهوری آذربایجان محسوب می شود و بنابراین اهمیتی دو چندان دارد.
شهر باکو جمعیتی در حدود ۳ میلیون نفر را در خود جای داده و از لحاظ تقسیمات شهری به ۱۲ بخش تقسیم می شود. مرکز این شهر، میدان فواره یا (Fəvvarələr Meydanı) است که در اطراف با انبوهی از پاساژها، مغازه ها، رستوران ها و ... احاطه می شود. از خیابان های مهم شهر نیز می توان به خیابان نظامی (Nizami Street) اشاره کرد که در واقع پیاده رویی بزرگ و عریض است، بوتیک ها و فروشگاه های مختلفی داشته و محبوبیت بسیاری در نزد باکونشنینان و گردشگران دارد.
شاید جالب باشد بدانید که نام پایتخت آذربایجان ریشه ای فارسی دارد، البته درباره آن که باکو دقیقا از چه کلمه ای گرفته شده است اختلافاتی وجود دارد. برخی معتقدند باکو از کلمه ای پهلوی گرفته شده که در لغت به معنای «شهر خدا»ست . برخی دیگر نیز درباره ریشه نام باکو نظر دیگری دارند. به گمان این افراد نام «باکو» از کلمه فارسی «بادکوبه» گرفته شده و انتخاب این اسم به جهت بادهای شدید شهر باکو بوده است. در واقع در تمام طول سال در باکو بادهای پرقدرتی می وزد که باعث شده این پایتخت را با عنوان «شهر بادها» بشناسند.
از دیگر ویژگی های مشخص این شهر می توان به ارتفاع منفی ۲۸ متری اش اشاره کرد که در واقع پایین تر از سطح دریا قرار گرفته است. به این ترتیب باکو عنوان کم ارتفاع ترین پایتخت دنیا را به خود اختصاص داده و همچنین بزرگترین شهر دنیاست که پایین تر از سطح دریا قرار دارد.
معرفی برخی از جاذبه های معروف باکو
شهر ساحلی باکو دیدنی ها و جاذبه های مختلفی دارد که در این جا با برخی از آن ها آشنا می شویم:
مرکز حیدر علیف | Heydar Aliyev Center: سازه ای زیبا و شکوهمند است و یکی از مهم ترین و پربازدیدترین دیدنی های باکو محسوب می شود. این ساختمان در واقع مجموعه ای از موزه ها و گالری های مختلف است که در قسمت عمده خود به ارایه اطلاعاتی درباره حیدر علیف، رهبر ملی جمهوری آذربایجان می پردازد. در دیگر بخش ها و گالری های این مجموعه وسیع می توانید از موزه های مختلفی نیز بازدید کنید.
برج میدن | Maiden Tower: برج میدن سازه ای تاریخی است که در قرن دوازدهم میلادی ساخته شده و امروزه یکی از محبوب ترین جاذبه های باکوست. این برج یکی از نمادهای ملی کشور آذربایجان است که تصویرش را روی اسکانس های منات می توانید ببیینید. امروزه برج میدن میزبان موزه ای از تاریخ شهر باکوست. همچنین بد نیست بدانید برج میدن در میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
کاخ شروان شاهان | Palace of the Shirvanshahs: این کاخ متعلق به قرن پانزدهم میلادی است و به عنوان یکی از مرواریدهای معماری آذربایجان شناخته می شود. این کاخ در کنار برج میدن از اهمیت بسیاری برای باکو و گردشگران این شهر برخوردار است. خوب است بدانید این کاخ از جمله میرات ثبت شده جهانی یونسکو است.
بافت تاریخی شهر: این بخش از باکو درست همان جایی است که می توانید وجوه باستانی باکو را لمس کنید و به دل تاریخ این شهر قدم بگذارید. در این بخش دیوار تاریخی شهر را خواهید دید و پس از آن می توانید به سراغ برج میدن و کاخ شروان شاه بروید.
میدان فواره | Fountains Square: میدان فواره میدانی عمومی در مرکز شهر باکوست که به عنوان محلی برای گرد هم آمدن، گشت و گذار و پیاده روی شناخته می شود. در اطراف این میدان تعداد بسیاری رستوران، مغازه، هتل و ... وجود دارد که دلیل اصلی جذابیت برای گردشگران محسوب می شود.
آتشگاه | Ateshgah: آتشگاه باکو معبدی برج مانند است که در حومه شهر باکو قرار دارد. بر اساس اسناد به جا مانده ایرانی و هندی، زرتشتیان و هندوها از این معبد برای پرستش و راز و نیاز استفاده می کردند.
موزه فرش | Azerbaijan Carpet Museum: فرش ها و قالیچه ها مهم ترین صنایع دستی و سوغات کشور آذربایجان محسوب می شوند، بنابراین منطقی است که بازدید از موزه فرش یکی از اولویتهای گردشگران شهر باکو باشد. البته جذابیت موزه فرش تنها به مجموعه نفیسش خلاصه نمی شود و فضای مدرن و دوست داشتنی موزه را هم نمی توان از قلم انداخت.
باغ وحش باکو | Baku Zoo: باغ وحش باکو قدیمی ترین باغ وحش کشور آذربایجان است که قدمتش به اوایل قرن بیستم میلادی برمی گردد. با بازدید از این باغ وحش می توانید مجموعه ای از حیوانات را از نزدیک ببینید.
دانستنی های مهم شهر باکو
خواندن و دانستن اطلاعات زیر، می تواند در حین سفر به باکو برای شما بسیار مفید باشد:
جمعیت: ۹,۷۵۴,۰۰۰
اختلاف ساعت با تهران: ۳۰ دقیقه جلوتر
سطح قیمت: کمی ارزان تر از تهران
پول رایج: منات (AZN)، هر ۱ منات آذربایجان (معادل ۷,۰۴۰ تومان)
زبان اصلی: زبان رسمی مردم کشور آذربایجان، آذری است که به زبان و لهجه ترکی آذری زبان های ایرانی شباهت بسیاری دارد.
زبان دوم: جالب است بدانید که زبان دوم مردم آذربایجان و شهروندان باکو، زبان روسی است که به صورت گسترده ای در شهر کاربرد دارد. با این حال زبان انگلیسی نیز در برخی از شهرهای باکو توسط مردم مورد استفاده قرار می گیرد.
دین مردم: ۹۰ درصد جمعیت آذربایجان را مسلمانان شیعه تشکیل می دهند اما با این حال خوب است بدانید آذربایجان کشوری سکولار است و در این سرزمین آزادی مذهبی وجود دارد. این بدان معناست که قوانین مذهبی در این کشور وجود ندارد.
سوغات شهر: از جمله سوغاتی های شهر باکو و آذربایجان می توان به فرش و قالیچه، مگنت هایی با تصاویری از برج های شعله، آبنما و برج میدین اشاره کرد. همچنین روسری، کیف، کیف پول، انواع ظروف مسی و فلزی و نقاشی رنگ و روغن از جمله صنایع دستی و سنتی آذربایجان است.
وضعیت بهداشتی: سیستم درمانی و سلامت باکو چندان به روز نیست اما در طی سال های اخیر پیشرفت های بسیاری داشته و امروزه کلینیک و بیمارستان های بسیاری در سطح پایتخت آذربایجان به چشم می خورد که با وضعیت قابل قبولی خدمات پزشکی را ارایه می دهند.
وضعیت تحصیلی: شهر باکو میزبان دانشگاه ها و موسسات آموزشی مختلفی است که نخستین دانشگاه آن در دوره کوتاه جمهوری دمکراتیک آذربایجان تاسیس شد. پس از جنگ جهانی دوم چندین دانشگاه به این شهر اضافه شده و پس از جدایی آذربایجان از اتحاد جماهیر شوروی، دانشگاه های خصوصی نیز به باکو راه یافتند. از جمله بهترین دانشگاه های باکو می توان به دانشگاه قفقاز، دانشگاه اسلاویک باکو، دانشگاه فنی آذربایجان، دانشگاه ایالتی باکو و ... اشاره کرد.
در سفر به باکو بدانید
از دیگر اطلاعات و نکات ضروری پیش از سفر می توان به عبارات کوتاه و پرکاربرد مقصد و شماره های ضروری آن شهر اشاره کرد. دانستن این اطلاعات، هم سفر را برای شما راحت تر خواهد کرد و هم آمادگی شما را برای عکس العمل بجا در اتفاقات غیر منتظره بالا می برد.
شماره های ضروری:
پیش شماره آذربایجان ۹۹۴ پیش شماره شهر باکو ۱۲ پلیس ۱۰۲ آتشنشانی ۱۰۱ حوادث گاز ۱۰۴ اورژانس ۱۰۳ کنسولگری ایران در باکو ۴۳۳۰۳۶۱ عبارات کاربردی:
دانستن عبارات کاربردی از جمله چیزهایی است که شما را در برقراری ارتباط با مردمان شهر مقصد یاری می دهد. در ادامه با برخی از پرکابردترین عبارات اشنا می شویم.
فارسی تلفظ ترکی سلام salam salam آدرس oonvani Ünvanı حال شما چطوره؟ nejesan Necəsən? قیمتش چقدره؟ boo nechey dish Bu neçəyədir? کرایه‌ش چقدر میشه؟ necheya apararsan Neçəyə apararsan? متشکرم teshekur edirik Təşəkkür edirik می توانید انگلیسی صحبت کنید؟ siz inglishche danishir-sinizme Siz Ingiliscə danışırsınızmı? ببخشید bashlin Bağışlayın خداحافظ sa-ooloon Sağolun بله beli Bəli خیر kheyr Xeyr آره hii Hə نه yok Yox 
امنیت جمهوری آذربایجان
خوشبختانه نرخ جرم و جنایت در شهر باکو بسیار پایین است و آذربایجان از لحاظ شاخص‌های جهانیِ امنیت، تنها یک پله پایین تر از ایران ایستاده است. همچنین این کشور از لحاظ امنیت از کشورهایی ماند هند، ترکیه، اوکراین و روسیه در درجه بالاتری قرار می گیرد.
جالب آن که نرخ جرم هایی چون : دزدی، کیف قاپی، پخش مواد مخدر و … نیز در شهر باکو بسیار پایین است. همچنین طبق آمار و ارقام، امنیت پیاده روی در طی روز و شب در این شهر بالاست.
با این حال با رعایت نکاتی چند برای حفظ امنیت، چیزی را از دست نمی دهید:
+ اگر با خود پول نقد همراه دارید (که طبیعتا باید همراه داشته باشید) در مکان های شلوغ مواظب جیب و وسایل خود و به خصوص کیف قاپ های حرفه ای باشید و شب ها تنهایی بیرون نروید.
+ می توانید هر گونه جرم و خلافی را در ایستگاه های محلی پلیس گزارش بدهید و یا با شماره ۱۰۲ تماس بگیرید. برای تلفن کردن همیشه افرادی هستند که بتوانند انگلیسی صحبت کنند. اما اگر می خواهید به ایستگاه پلیس بروید، کسی را برای ترجمه حرف هایتان همراه ببرید. یادتان باشد هیچ گاه برگه ای را که متوجه نمی شوید چیست، امضا نکنید.
جشنواره ها و تعطیلات رسمی باکو
از دیگر نکات جالب توجه پیش از سفر می توان به جشنواره ها و تعطیلات رسمی هر شهر اشاره کرد. با در اختیار داشتن این اطلاعات می توانید برنامه ریزی دقیق تر و بهتری داشته باشید، چرا که تعطیلات عمومی و جشنواره ها ممکن است بر روی وضعیت بازدید از جاذبه ها و اماکن و دیدنی تاثیر داشته باشند.
جشنواره های باکو: جشنواره نوروز، جشنوراه رنگ باکو (اوایل ژوئن، اوایل خرداد)، مراسم ماه رمضان، مراسم عید قربان، جشنواره بین المللی موسیقی جاز باکو (ماه اکتبر، اواخر مهر)
تعطیلات رسمی ۲۰۱۸ باکو
زمستان
۳۱ دسامبر (۱۰ دی ۱۳۹۶): روز همبستگی آذربایجان
۱ و ۲ ژانویه (۱۲ و ۱۳ دی): تعطیلات سال نو
۲۰ ژانویه (۱بهمن): روز عزای ملی
۸ مارس (۱۸ اسفند): روز زن
۲۰ تا ۲۴ مارس (۲۹ اسفند ۹۶ تا ۴ فروردین ۱۳۹۷): عید نوروز
بهار
۹ می (۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۷): سالروز پیروزی بر فاشیسم
۲۸ می (۷ خرداد): روز جمهوری
تابستان
۱۵ -۱۶ ژوئن (۲۴ و ۲۵ تیر): روز عید فطر
۲۶ ژوئن (۴ مرداد): روز ملی ارتش
۲۲ و ۲۳ سپتامبر (۳۱ مرداد و ۱ شهریور): عید قربان
پاییز
۱۸ اکتبر (۲۶ مهر): روز استقلال
۹ نوامبر (۱۸ آبان): روز ملی پرچم
آب و هوای شهر باکو
باکو که در ساحل دریاچه کاسپین قرار گرفته، اقلیمی نیمه خشک و معتدل دارد که می توان از آن انتظار تابستان های گرم و خشک و زمستان های سرد و مرطوب را داشت. البته باکو بر خلاف شهرهایی با موقعیت مشابهش، تابستان های بسیار داغی ندارد و گرمای آن قابل تحمل است.
+ سه ماه بهار و ماه مهر، زمان بسیار دلپذیری برای سفر به شهر باکو هستند، چرا که گرمای هوا ملایم است.
+ تابستان های باکو زیاد توصیه نمی شوند، چرا که گرم ترین اوقات سال هستند و هوا نیز شرجی است. گرچه در این فصل تفریحات تابستانی و دریایی رونق بسیاری دارد و به سبب تعطیلات، زمان مناسبی برای سفر بسیاری در نظر گرفته می شود. البته اگر اهل طبیعت گردی باشید، ماه اول تابستان برای کوهنوردی در کوه های مرتفع اطراف باکو مناسب به نظر می رسد. در این کوه ها دمای هوا به نسبت گرمای بسیار پایتخت، دلپذیر و فرحبخش است.
+ ماه آبان نیز زمان مناسبی برای سفر به باکو است؛ اما باید بدانید که بعدازظهرها در این ماه دمای هوا تا ۱۵ درجه کاش می یابد و هوا قدری سرد است. همچنین بارش باران در این ماه به طور متوسط در حدود ۳۷۷ میلی متر خواهد بود.
+ دمای روزانه در ماه آذر از آبان هم پایین تر می رود و بارش باران اغلب زیاد است. سفر در این ماه نیز طرفدار چندانی ندارد.
+ بارش باران و برف در ماه های زمستان بسیار متداول است و هوا باکو سردترین زمان خود را سپری می کند. همین موضوع باکو و اطرافش را در طی ماه های دی و بهمن به مقصد مناسبی برای ورزش ها و تفریحات زمستانی بدل می کند.
در نهایت باید بدانید که تمامی فصل ها می توانند وقت مناسبی برای سفر به باکو باشند؛ اما این که کدام فصل برای شما انتخاب مناسب تری خواهد بود، به علایق، روحیه و تجربیات شما بر می گردد. چرا که هر فصل ویژگی ها و رنگ و بوی خاص خود را دارد. با این حال برای عموم مردم، سه ماه بهار و نخستین ماه پاییز برای سفر به باکو توصیه می شود.
